“Nhà nước Việt Nam là nhà nước của dân, do dân, vì dân”. Vì vậy, chính sách của nhà nước chủ yếu hướng tới quyền và lợi ích của người dân. Chính sách an sinh xã hội cũng được hình thành từ đó. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu An sinh xã hội là gì và các chính sách an sinh xã hội hiện hành nhé!
An sinh xã hội là gì?
An sinh xã hội là hệ thống các chính sách và hành động của Chính phủ nhằm bảo đảm cuộc sống cho các cá nhân gặp khó khăn, rủi ro trong cuộc sống.
An sinh xã hội nhằm mục đích giúp giảm thiểu mức độ nghèo đói, tình trạng dễ bị tổn thương và rủi ro xã hội mà mọi người phải đối mặt. Điều này giúp họ duy trì được những quyền con người cơ bản nhất, có thu nhập tối thiểu để tồn tại và dần thoát khỏi hoàn cảnh khó khăn.
Các loại an sinh xã hội
Sau khi hiểu an sinh xã hội là gì , chúng ta sẽ đi chi tiết về các loại hình an sinh xã hội được triển khai để phần nào hiểu được thực trạng an sinh xã hội ở Việt Nam.
Bảo đảm xã hội
Theo khoản 1 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội:“Bảo hiểm xã hội là sự đảm bảo thay thế hoặc bồi thường một phần thu nhập của người lao động trong trường hợp bị mất hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, tài sản cuối tuổi hoặc tử vong, trên cơ sở đóng góp cho quỹ hưu trí”.
Dịch vụ an sinh xã hội công cộng
Dịch vụ công (Public Services) là dịch vụ được Nhà nước cung cấp cho mọi công dân trên lãnh thổ Việt Nam. Dịch vụ công ở Việt Nam được chia thành 3 loại chính:
- Trong lĩnh vực nghề nghiệp: là những hoạt động đáp ứng nhu cầu cấp thiết của xã hội như giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao…
- Trong khu vực công: các hoạt động về vệ sinh môi trường, rác thải, giao thông, thiên tai, nước uống, v.v.
- Trong lĩnh vực hành chính (hoặc dịch vụ hành chính công): là các dịch vụ gắn với chức năng quản lý nhà nước như chứng thực, đăng ký, cấp phép… các loại văn bản.
Bản chất của an sinh xã hội
Khi đi sâu tìm hiểu khái niệm ASXH , chúng ta sẽ dễ dàng thấy được bản chất vốn có của nó. Về cơ bản, bản chất của an sinh xã hội phản ánh con người, nhà nước và xã hội.
Thể hiện các quyền cơ bản của con người
Tại sao chúng ta nói rằng an sinh xã hội đại diện cho những quyền cơ bản của con người? Nếu nhìn thẳng vào mục đích của ASXH, chúng ta có thể thấy rằng ASXH thực chất là hỗ trợ, phòng ngừa và khắc phục những rủi ro ở mức thấp nhất có thể. Trước khó khăn, công dân vẫn tiếp tục được hưởng những quyền con người cơ bản nhất.
Dù được thể hiện dưới nhiều hình thức và phương pháp khác nhau nhưng nhìn chung ASXH tập trung giải quyết hai vấn đề chính của con người: kinh tế và tinh thần.
Như vậy, bản chất đầu tiên và cơ bản nhất của an sinh xã hội là bảo vệ quyền con người.
Thể hiện chủ nghĩa nhân đạo của nhà nước
Chủ nghĩa nhân đạo là học thuyết yêu thương, nhân ái đối với mọi người, không phân biệt giàu nghèo, địa vị cao hay thấp, dân tộc, tôn giáo,… “Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một”, Việt Nam là đất nước luôn yêu thương chủ nghĩa nhân đạo và luôn luôn yêu thương chủ nghĩa nhân đạo. thể hiện rõ điều đó trong chính sách xã hội của mình.
Theo chính sách của Việt Nam, an sinh xã hội luôn dựa trên tình thương của nhân dân, điều đó chứng tỏ không phân biệt giai cấp xã hội, sắc tộc, tôn giáo… thuộc về bạn vẫn được tham gia các chính sách an sinh xã hội của nhà nước.
Bản chất của an sinh xã hội là giúp giảm bớt khoảng cách giàu nghèo trong xã hội. An sinh xã hội là đòn bẩy giúp những người bất hạnh, kém may mắn có điều kiện cần thiết để thoát khỏi “sự kiện xã hội”. Từ đó, đứng lên tự mình hòa nhập và phát triển trong cộng đồng.
Thể hiện tinh thần đoàn kết xã hội
Từ lâu, truyền thống đoàn kết, yêu thương lẫn nhau trong cộng đồng, xã hội đã được Chính phủ và nhân dân Việt Nam khuyến khích mạnh mẽ. Các chương trình xóa đói giảm nghèo được nhà nước khuyến khích. Một xã hội bền vững được xây dựng bởi những con người phát triển bền vững
Quỹ Bảo hiểm xã hội được hình thành thông qua sự đóng góp của người dân có điều kiện kinh tế và nhà nước sử dụng quỹ này như một công cụ để giúp đỡ những người không may gặp hoàn cảnh khó khăn. Các chính sách ASXH này góp phần tăng cường mối quan hệ giữa Nhà nước và người dân cũng như giữa các chủ thể trong xã hội.
Vai trò và ý nghĩa của an sinh xã hội trong cuộc sống
Kinh tế và xã hội là hai yếu tố có ảnh hưởng chặt chẽ với nhau trong quá trình phát triển của một quốc gia, an sinh xã hội được thiết lập để cân bằng hai yếu tố này. An sinh xã hội có vai trò và tầm quan trọng nhất định đối với đất nước và xã hội.
Vai trò của an sinh xã hội
Mặc dù được thể hiện dưới nhiều hình thức và phương pháp khác nhau nhưng vai trò của ASXH tóm lại ở hai vai trò chính:
- Cái chăn
- Khắc phục và giảm thiểu rủi ro
Vai trò của an sinh xã hội được phát huy tối đa và ngày càng rõ nét hơn trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, trong khi mọi mặt của xã hội đều bị ảnh hưởng nặng nề, nhiều ngành nghề dường như bị đóng băng hoàn toàn như du lịch, ăn uống, khách sạn,… . được đưa ra để hỗ trợ các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch và các gói an toàn nhằm đảm bảo cho người lao động những điều kiện tốt nhất về sức khỏe, thực phẩm, v.v.
Ý nghĩa của An sinh xã hội
An sinh xã hội vừa chịu sự tác động tổng thể của các yếu tố kinh tế, chính trị, xã hội, lịch sử… vừa có tác động tích cực đến các yếu tố kinh tế, chính trị, xã hội. Nói cách khác, ASXH còn có vai trò, tầm quan trọng trong đời sống kinh tế, chính trị, xã hội… được thể hiện ở các khía cạnh sau:
- An sinh xã hội được coi là một trong những quyền cơ bản của con người
- Là công cụ hữu hiệu để Nhà nước thực hiện chính sách xã hội và quản lý an sinh xã hội.
- Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và tiến bộ xã hội ổn định, bền vững
Chính sách an sinh xã hội hiện nay ở Việt Nam
An sinh xã hội luôn là ưu tiên hàng đầu trong chiến lược phát triển đất nước, mục tiêu cao nhất là xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Các chính sách không ngừng được cải cách để đáp ứng nhu cầu và mong muốn thực tế của người dân.
Một số chính sách ASXH hiện nay mang tính chủ đạo và được nhà nước không ngừng hoàn thiện:
- Bảo đảm xã hội
- Bảo hiểm y tế
- Bảo hiểm thất nghiệp
- Chính sách xóa đói, giảm nghèo
- Chính sách hỗ trợ xã hội đối với người dân có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn
- Các chính sách nhằm đảm bảo chăm sóc sức khỏe, giáo dục, nhà ở, nước uống,…
- Túi phúc lợi cho nạn nhân bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, thiên tai
Trên đây là một số thông tin về câu hỏi an sinh xã hội là gì, giúp các bạn có cái nhìn tổng quát hơn về an sinh xã hội ở Việt Nam hiện nay.
