Ở Việt Nam, dịch vụ công là một nhân tố quan trọng trong đời sống kinh tế – xã hội. Để hiểu rõ hơn dịch vụ công là gì? và các loại hình dịch vụ công ở Việt Nam, bạn có thể xem chi tiết trong bài viết sau.
Dịch vụ công là gì?
Dịch vụ công là khái niệm chỉ các dịch vụ do Nhà nước quản lý hoặc được cơ quan khác ủy quyền thực hiện vì lợi ích chung của công dân và xã hội.
Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới sự công bằng, văn minh, không phân biệt giai cấp, cộng đồng. Đồng thời, nâng cao chất lượng cuộc sống, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế, xã hội.
Ngoài ra, khái niệm dịch vụ công cũng được đề cập tại Nghị định số 32/2019/ND-CP của Chính phủ như sau:
“Sản phẩm, dịch vụ công là sản phẩm, dịch vụ thiết yếu phục vụ đời sống kinh tế – xã hội của đất nước, cộng đồng dân cư hoặc bảo đảm quốc phòng, an ninh mà Nhà nước phải tổ chức và thực hiện.”
Tóm lại, cung cấp dịch vụ công là việc cung cấp hàng hóa, dịch vụ phục vụ nhu cầu thiết yếu cho xã hội và là nghĩa vụ của Nhà nước.
3 đặc điểm cơ bản của dịch vụ công
Đặc điểm cơ bản của dịch vụ công:
-
Dịch vụ công có thể do Nhà nước thực hiện hoặc do tư nhân ủy quyền thực hiện nhưng vẫn đảm bảo quyền, lợi ích công;
-
Nguồn kinh phí thực hiện các dịch vụ công sử dụng ngân sách chi thường xuyên được quy định theo Luật Ngân sách Nhà nước, được nêu rõ như sau:
- Kinh phí giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công của các bộ, cơ quan trung ương từ ngân sách trung ương;
- Kinh phí giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công cộng của địa phương được lấy từ ngân sách địa phương.
-
Dịch vụ công mang lại lợi ích đáp ứng những nhu cầu thiết yếu, tối thiểu của xã hội, hướng tới xây dựng một xã hội phát triển bình đẳng và ổn định.
Danh mục dịch vụ công hiện nay ở Việt Nam
Dưới đây là danh sách một số dịch vụ công đã được cập nhật trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia dành cho người dân và doanh nghiệp:
-
Dịch vụ công cộng nổi bật của người dân:
-
Dịch vụ đăng ký, cấp giấy phép lái xe, biển số (tại địa phương);
-
Dịch vụ chứng thực, sao y do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp hoặc xác nhận;
-
Hỗ trợ điều chỉnh, cấp lại thông tin trên thẻ bảo hiểm y tế, thẻ bảo hiểm xã hội.
-
Dịch vụ công nổi bật của doanh nghiệp:
-
Thủ tục, chứng nhận liên quan đến xuất xứ hàng hóa;
-
Đăng ký hoạt động khuyến mãi…
Các loại hình dịch vụ công phổ biến
Hiện nay, Việt Nam có 3 loại hình dịch vụ công cơ bản: dịch vụ công trong lĩnh vực dịch vụ công; dịch vụ công thuộc lĩnh vực công ích và dịch vụ hành chính công. Các loại hình dịch vụ công này đều có ý nghĩa quan trọng trong việc mang lại lợi ích chung và bình đẳng trong xã hội.
Dịch vụ công trong lĩnh vực sự nghiệp
Theo Nghị định số 60/2021/ND-CP:
“Dịch vụ sự nghiệp công là dịch vụ sự nghiệp trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo; Giáo dục việc làm; y tế – dân số; văn hóa, thể thao và du lịch; thông tin và giao tiếp; khoa học và Công nghệ; hoạt động kinh tế và các lĩnh vực khác.”
Hiện nay có hai loại hình dịch vụ công: dịch vụ công sử dụng vốn ngân sách nhà nước (chi phí được nhà nước bảo lãnh) và dịch vụ công không sử dụng vốn ngân sách nhà nước. (không được nhà nước hỗ trợ).
Dịch vụ công trong khu vực công
Theo Khoản 4 Điều 3, Nghị định 32/2019/ND-CP đưa ra khái niệm đầy đủ về sản phẩm, dịch vụ công như sau:
“Sản phẩm, dịch vụ công là sản phẩm, dịch vụ mà việc sản xuất, cung ứng sản phẩm, dịch vụ đó theo cơ chế thị trường khó bù đắp chi phí hoặc sản phẩm, dịch vụ có tính chất đặc biệt. kẻ thù; Nhà nước trợ cấp phần chênh lệch giữa giá tiêu dùng, giá sản phẩm, dịch vụ theo quy định của Nhà nước hoặc phần chênh lệch giữa số tiền người được hưởng sản phẩm, dịch vụ công phải trả theo quy định của Nhà nước với chi phí hợp lý cho nhà sản xuất, cung cấp sản phẩm, dịch vụ công. dịch vụ sản xuất, cung ứng sản phẩm, dịch vụ công do Nhà nước đặt hàng (hoặc nhiệm vụ được giao theo quy định của pháp luật chuyên ngành). ngành nếu có).
Phục vụ lợi ích chung là nền tảng của dịch vụ công. Người dân có quyền được hưởng lợi và phục vụ các dịch vụ công như nhau, được nâng cao chất lượng cuộc sống và đảm bảo quyền lợi của cá nhân, tổ chức.
Ví dụ về các dịch vụ công do nhà nước quản lý: trồng và chăm sóc cây xanh, cung cấp nước sạch, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, phòng chống dịch bệnh, quản lý và bảo trì đường sá, nhà ga, sân bay vận hành hệ thống giao thông công cộng,…
Ngoài các dịch vụ công do nhà nước quản lý, họ còn được ủy quyền cho các tổ chức tư nhân, nhưng nhà nước vẫn can thiệp (nếu cần) và vẫn phải tuân thủ các quy định của nhà nước.
Dịch vụ hành chính công (dịch vụ công thuộc lĩnh vực hành chính nhà nước)
Nghị định số 42/2022/ND-CP của Chính phủ quy định:
“Dịch vụ hành chính công là dịch vụ liên quan đến hoạt động thực thi pháp luật, không nhằm mục đích lợi nhuận, được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho tổ chức, cá nhân dưới hình thức văn bản hợp lệ. có giá trị pháp lý hoặc dưới hình thức thông báo kết quả thực hiện thuộc lĩnh vực cơ quan nhà nước quản lý.”
Dịch vụ hành chính công là loại hình dịch vụ công đặc biệt do cơ quan nhà nước trực tiếp thực hiện, phục vụ các quyền và nghĩa vụ cơ bản của cá nhân, tổ chức.
Với mục tiêu hàng đầu đã nêu, dịch vụ công cung cấp các dịch vụ công trong lĩnh vực hành chính như: hồ sơ, giấy tờ, thủ tục, chứng thực,… công bằng, đảm bảo quyền và lợi ích chung của công chúng. mọi người. Bảo đảm công bằng xã hội, không phân biệt giai cấp, đồng thời giúp phát triển toàn dân và xã hội.
Các dịch vụ hành chính công do nhà nước cung cấp như: các thủ tục hành chính như: đăng ký kết hôn, đổi bằng lái xe và các dịch vụ cấp thời hạn như căn cước công dân, hộ chiếu, chứng chỉ hành nghề hoặc các hoạt động công chứng, chứng thực khác.
Đặc điểm:
-
Dịch vụ hành chính công không được thành lập nhằm mục đích sinh lợi;
-
Các dịch vụ trên chỉ được thực hiện bởi các cơ quan hành chính nhà nước hoặc cơ quan được nhà nước ủy quyền. Khi đó các giấy phép, chứng chỉ đều có giá trị pháp lý;
-
Mọi công dân đều có quyền sử dụng dịch vụ hành chính và có các quyền, nghĩa vụ theo quy định chung của pháp luật.
Tóm lại, dịch vụ hành chính công là một loại hình dịch vụ công được thực hiện trong các tổ chức nhà nước. Cung cấp các dịch vụ công trong lĩnh vực quản lý hành chính. Đảm bảo sự phát triển của toàn dân và xã hội.
Qua bài viết trên chúng ta đã hiểu rõ dịch vụ công là gì? Và các loại hình dịch vụ công ở Việt Nam. Hy vọng các bạn có thêm kiến thức về vấn đề này và có thể phân biệt được các loại dịch vụ công.
