Giá Trị Của Hàng Hóa Là Gì? Đặc Điểm Của Giá Trị Hàng Hóa

Giá trị của hàng hóa là gì?

Giá trị của hàng hóa là sự kết tinh sức lao động lãng phí của người sản xuất thành hàng hóa. Đây được coi là một thuộc tính quan trọng của hàng hóa. Giá trị hàng hóa được hiện thực hóa khi hai hàng hóa được trao đổi với nhau.

Để hiểu rõ hơn về giá trị của hàng hóa, chúng ta có ví dụ sau: 1 mét vải = 5kg gạo.

Câu hỏi đặt ra là tại sao vải và gạo là hai loại hàng hóa khác nhau lại có thể trao đổi với nhau theo tỷ lệ 1:5 như vậy? Bởi vì hai loại hàng hóa này có một điểm chung: đều là sản phẩm của lao động, vừa là kết tinh của chất thải lao động. Giá nhân công là cơ sở để đánh giá tỷ giá hối đoái của hai loại hàng hóa này. Điều này có nghĩa là thời gian lao động để sản xuất ra 1 mét vải bằng thời gian lao động để sản xuất ra 5kg gạo nên giá cả là giá trị hàng hóa của hai loại sản phẩm này là tương đương nhau.

Như vậy, chúng ta có thể kết luận rằng giá nhân công của hàng hóa càng cao thì giá trị của hàng hóa càng lớn và ngược lại. Ngoài ra, nếu một hàng hóa không được tạo ra từ sự lãng phí lao động thì hàng hóa đó không có giá trị.

Chi phí nhân công bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau từ bên trong và bên ngoài dẫn đến giá trị hàng hóa bị ảnh hưởng, cụ thể là 3 yếu tố sau:

• Thứ nhất là năng suất lao động: Năng suất lao động là tổng lượng hàng hóa mà một người có thể sản xuất ra trong một khoảng thời gian nhất định. Ưu điểm là khi năng suất lao động tăng thì số lượng hàng hóa cũng tăng. Tuy nhiên, giá trị hàng hóa sẽ giảm vì sản xuất càng nhiều thì thời gian và công sức dành cho sản xuất càng ít.
• Hệ số cường độ lao động: Hệ số thể hiện mức độ lãng phí của người sản xuất khi sản xuất hàng hóa. Giá trị hàng hóa sẽ không thay đổi theo cường độ lao động vì yếu tố này chỉ ảnh hưởng đến chi phí lao động.
• Độ phức tạp của hàng hóa: Đây là yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến giá trị của hàng hóa. Trình độ xây dựng, sản xuất hàng hóa càng phức tạp thì giá trị hàng hóa càng cao và ngược lại.

Đặc điểm giá trị hàng hóa

Vậy giá trị hàng hóa có đặc điểm gì? Giá trị của hàng hóa sẽ có những đặc điểm sau:

• Giá trị là một yếu tố thuộc bản chất xã hội của hàng hóa.
• Giá trị là một phạm trù lịch sử, giá trị chỉ tồn tại khi có sự sản xuất, trao đổi hàng hóa trong phương thức sản xuất.
• Giá trị của hàng hóa là sự thể hiện mối quan hệ kinh tế giữa những người sản xuất. Nó là biểu hiện của quan hệ sản xuất trong xã hội. Trong một nền kinh tế chủ yếu dựa vào quyền sở hữu tư nhân về tư liệu sản xuất, quan hệ kinh tế giữa con người với nhau trở thành quan hệ giữa các vật, gây nên sùng bái hàng hóa. Khi tiền xuất hiện, sự sùng bái hàng hóa này sẽ chuyển thành sùng bái tiền tệ.
• Giá trị là cơ sở để xác định giá trị trao đổi; giá trị thay đổi nghĩa là giá trị trao đổi cũng thay đổi.

Thuộc tính giá trị hàng hóa

Giá trị hàng hoá có hai thuộc tính cơ bản: giá trị sử dụng và giá trị trao đổi. Mỗi thuộc tính có đặc điểm riêng của nó.

Giá trị sử dụng

Giá trị sử dụng là lợi ích, công dụng mà hàng hoá mang lại cho con người khi sử dụng; là khả năng thỏa mãn những nhu cầu nhất định của con người, có thể là trong tiêu dùng cá nhân. Giá trị sử dụng của hàng hoá chỉ được biểu hiện ra bên ngoài khi con người sử dụng, tiêu dùng hàng hoá, của cải; chúng tạo thành bản chất của mọi của cải, ngoại trừ hình thức xã hội của của cải đó. Ví dụ, giá trị sử dụng của lò vi sóng là hâm nóng và rã đông thực phẩm vì chức năng của nó là hâm nóng và rã đông.

Giá trị sử dụng có những đặc điểm sau:

• Một hàng hóa không nhất thiết chỉ có một giá trị mà có nhiều giá trị khác nhau.
• Đặc tính tự nhiên của đồ vật sẽ quyết định giá trị của hàng hóa nên đây là loại hàng hóa có tính chất cố định.
• Sự phát triển không ngừng của khoa học công nghệ kéo theo hàng hóa ngày càng đa dạng nên giá trị hàng hóa ngày càng cao.
• Đây là yếu tố chỉ có thể trở thành hiện thực khi được sử dụng hoặc tiêu thụ.

Giá trị trao đổi

Giá trị trao đổi được hiểu là số lượng hàng hóa, dịch vụ mà chúng ta có thể trao đổi để lấy một loại hàng hóa, dịch vụ khác trên thị trường, đây là mối quan hệ về số lượng. Giá trị trao đổi có thể được hiểu là giá của một hàng hóa. Các loại hàng hóa khác nhau có thể trao đổi với nhau vì chúng có chung một thuộc tính: đều là sản phẩm của lao động, được tạo ra từ phế thải lao động. Khi chúng ta trao đổi hàng hóa, về cơ bản chúng ta đang trao đổi chi phí lao động của hàng hóa đó. Ví dụ, khi đổi 1m vải lấy 10kg gạo, thực ra chúng ta đang đổi 5 giờ để sản xuất 1m vải với 5 giờ để sản xuất 10kg gạo.

Đặc điểm của giá trị trao đổi:

• Giá trị trao đổi là yếu tố xã hội của hàng hóa
• Giá trị trao đổi là một phạm trù lịch sử vì chỉ khi có sản xuất, trao đổi thì giá trị này mới tồn tại.
• Giá trị trao đổi có mối quan hệ chặt chẽ với giá trị sử dụng: giá trị này thay đổi thì giá trị kia cũng thay đổi.
• Giá trị trao đổi thể hiện các quan hệ xã hội, tức là quan hệ giữa những người sản xuất.

Giá trị hàng hóa được tạo ra ở đâu?

Giá trị của hàng hóa được hình thành từ nhiều yếu tố khác nhau, cụ thể sau:

• Lượng giá trị hàng hóa: Là lượng thời gian và công sức mà người sản xuất bỏ ra khi sản xuất ra hàng hóa. Ví dụ, công nhân A chỉ mất khoảng 3 giờ để dệt được 1 mét vải, công nhân B mất 5 giờ để dệt xong 1 mét vải.
• Lượng giá trị đặc biệt: Sự nâng cấp về lượng giá trị của hàng hóa vì lượng giá trị hàng hóa của mỗi nhà sản xuất là khác nhau tùy thuộc vào kỹ năng của mỗi người.
• Lượng giá trị xã hội: Ngoài việc dựa vào thời gian và công sức trong quá trình sản xuất, chúng ta còn phải xem xét trình độ, tay nghề của mỗi người sản xuất. Nhà sản xuất có kỹ thuật tốt hơn sẽ có lợi thế lớn hơn.
• Thời gian lao động sản xuất: Thông thường, thời gian sản xuất ra một mặt hàng sẽ được xác định dựa trên thời gian sản xuất ra mặt hàng đó bình quân trong xã hội.

Giá trị hàng hóa được thể hiện như thế nào?

Nếu bạn đang thắc mắc về sự biểu hiện của giá trị hàng hóa thì câu trả lời chính là giá trị trao đổi của hàng hóa đó. Đã là hàng hóa thì phải có giá trị sử dụng nhưng không phải cái gì có giá trị sử dụng cũng là hàng hóa. Hàng hóa phải là sản phẩm của lao động được sản xuất ra và trao đổi, mua bán hay nói cách khác phải có giá trị trao đổi. Như vậy, giá trị của một hàng hóa chỉ được hiện thực hóa khi hàng hóa đó có giá trị trao đổi phù hợp với các quan điểm của Kinh tế chính trị Mác xít:

Hàng hóa là sản phẩm của lao động có thể thoả mãn những nhu cầu nhất định của con người và được dùng để trao đổi với nhau

Và đó là tất cả những thông tin chúng tôi tổng hợp được về giá trị hàng hóa là gì và những vấn đề xung quanh. Hy vọng bài viết này sẽ giải đáp được mọi thắc mắc của bạn về vấn đề này