Những năm gần đây, hoạt động M&A ngày càng trở nên sôi động và phổ biến. Đây là một trong những biện pháp nhanh nhất giúp mở rộng quy mô kinh doanh, tạo thế mạnh mới cho doanh nghiệp. Vậy M&A là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thông tin về hoạt động này nhé!
M&A là gì? Lợi ích của hoạt động này
M&A là gì?
M&A là từ viết tắt của hai từ tiếng Anh: Mergers và Acquisitions. M&A có thể được coi là một phương thức giành quyền kiểm soát một công ty hoặc doanh nghiệp thông qua việc mua bán và sáp nhập công ty hoặc doanh nghiệp đó.
Việc sáp nhập công ty được quy định tại Điều 201 Luật Doanh nghiệp 2020 và Khoản 2 Điều 29 Luật Cạnh tranh 2018. Theo đó, sáp nhập doanh nghiệp là việc sáp nhập một hoặc một số công ty, doanh nghiệp. công ty, doanh nghiệp khác bằng cách chuyển giao tài sản, quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp của công ty bị sáp nhập cho công ty nhận sáp nhập. Hình thức này sẽ chính thức chấm dứt sự tồn tại của công ty bị sáp nhập.
Theo khoản 4 Điều 29 Luật Cạnh Tranh 2018, việc mua lại công ty, doanh nghiệp có thể được hiểu như sau: công ty mua lại ngành, nghề hoặc mua lại một phần hoặc toàn bộ cổ phần, tài sản của công ty. công ty khác nhằm mục đích kiểm soát và thống trị công ty.
Lợi ích mà M&A mang lại
Hoạt động M&A đã mang lại nhiều lợi ích to lớn cho doanh nghiệp. Nhiều thương vụ M&A được xác định mang lại giá trị tăng trưởng kinh tế tích cực hơn. Điều này sẽ góp phần tăng hiệu quả kinh doanh và tăng giá trị của doanh nghiệp trên thị trường.
Ngoài ra, sau thương vụ M&A, doanh nghiệp còn có thể có được những lợi ích sau:
-
Tăng quy mô kinh doanh: việc sáp nhập và mua lại các công ty khác có thể giúp công ty được sáp nhập mở rộng quy mô kinh doanh. Các nguồn lực như con người, thị trường, chi nhánh, vốn,… đều sẽ được tăng cường, tạo đà cho doanh nghiệp phát triển nhanh chóng.
-
Tiết kiệm chi phí: chi phí sản xuất, quản lý và nhân sự đều có thể giảm khi hai công ty M&A chia sẻ nguồn lực với nhau, tạo ra nguồn lực mạnh hơn.
-
Cơ hội đầu tư vào lĩnh vực mới với rủi ro thấp: Công ty bị sáp nhập có thể có cơ hội mở rộng kinh doanh sang lĩnh vực hoàn toàn mới. Việc tận dụng nguồn lực của công ty cũ có thể giảm thiểu rủi ro mà công ty bị sáp nhập có thể gặp phải.
-
Nâng cao năng lực cạnh tranh: Hoạt động M&A giữa các công ty mang lại sức mạnh mới cho công ty được sáp nhập, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh với các công ty khác có cùng thị phần.
-
Tối ưu hóa nguồn tài chính: giúp công ty bị sáp nhập sử dụng tối ưu nguồn tài chính của công ty bị sáp nhập.
Các hình thức M&A phổ biến
M&A có nhiều hình thức thực hiện, trong đó có 3 hình thức cơ bản: M&A theo chiều ngang, M&A theo chiều dọc, M&A kết hợp.
M&A theo chiều ngang
M&A theo chiều ngang là sự kết hợp giữa các công ty, doanh nghiệp cung cấp cùng một sản phẩm, dịch vụ hoặc có chức năng tương tự với khách hàng. Thông thường các công ty thực hiện M&A theo chiều ngang là đối thủ cạnh tranh trực tiếp.
Những lợi ích loại hình này mang lại cho doanh nghiệp bao gồm:
-
Tối ưu hóa dây chuyền sản xuất sản phẩm, giảm thiểu chi phí,
-
Mở rộng thị trường kinh doanh,
-
Đa dạng hóa sản phẩm;
-
Tăng khả năng cạnh tranh trực tiếp với các công ty đối thủ khác,
-
Giúp kiểm soát thị trường, giá cả và ảnh hưởng tốt hơn.
Hiện nay, M&A theo chiều ngang được ưa chuộng nhất vì lợi ích quy mô kinh tế mà nó mang lại.
M&A theo chiều dọc
M&A theo chiều dọc là sự kết hợp giữa các công ty, doanh nghiệp với các công đoạn sản xuất khác nhau nhưng có cùng những mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng một sản phẩm, dịch vụ. Các thương vụ M&A theo chiều dọc thường xảy ra trong trường hợp sản phẩm của công ty này là nguyên liệu thô để công ty khác sản xuất ra thành phẩm.
Loại hình này có thể mang lại những lợi ích sau cho doanh nghiệp:
-
Đảm bảo nguồn cung cấp và nguyên liệu đầu vào để sản xuất thành phẩm.
-
Kiểm soát nguyên liệu đầu vào khi cung cấp cho đối thủ cạnh tranh, giảm cạnh tranh.
-
Thúc đẩy doanh thu
-
Giảm chi phí sản xuất
M&A kết hợp
M&A kết hợp là sự kết hợp giữa các công ty, doanh nghiệp có chung thị trường khách hàng trong cùng ngành nghề nhưng không cung cấp cùng một sản phẩm, dịch vụ. Các công ty tiến hành M&A kết hợp là những công ty có các sản phẩm bổ sung, đi kèm với nhau nhằm mục đích tạo ra trải nghiệm tốt hơn cho khách hàng. Loại hình M&A kết hợp này thường sẽ tạo ra một công ty.
Loại này có thể mang lại những lợi ích sau:
-
Đa dạng hóa sản phẩm
-
Tạo trải nghiệm người dùng tốt hơn, tăng khả năng cạnh tranh
-
Tăng doanh thu
-
Tạo cơ hội thâm nhập thị trường mới nhưng giảm thiểu rủi ro
Luật nào điều chỉnh hoạt động M&A?
M&A đang dần trở thành hoạt động phổ biến trên thế giới. Tại Việt Nam, quy định về hoạt động M&A được thể hiện rải rác ở nhiều văn bản pháp luật khác nhau:
-
Theo Luật Doanh nghiệp:
Quy định về thủ tục thực hiện sáp nhập, hợp nhất, chia, tách công ty; quy định điều kiện về quyền góp vốn, mua phần vốn góp, mua cổ phần và quản lý doanh nghiệp; các quy định liên quan đến việc mua, bán, chuyển nhượng cổ phần đối với từng loại hình doanh nghiệp cụ thể. (Điều 17, 198, 199, 200, 201, 51, 52, 126 và 127)
-
Theo Luật Cạnh tranh:
Định nghĩa về mua lại, sáp nhập và hợp nhất doanh nghiệp; quy định doanh nghiệp phải đảm bảo các hoạt động trên diễn ra không ảnh hưởng hay hạn chế thị trường Việt Nam. (Điều 29 và 30)
-
Theo Luật Chứng khoán:
Công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán cần được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận trước khi thực hiện hoạt động M&A. (Theo Điều 93)
-
Theo Luật Đầu tư:
Nhà đầu tư có thể đầu tư vốn để thực hiện các hoạt động kinh doanh như: thành lập tổ chức kinh tế, mua cổ phần, góp vốn đầu tư,… nhưng phải đảm bảo tuân thủ các quy định, điều kiện mà Nhà nước đặt ra. ban hành. (Theo Điều 3, 24)
-
Theo Luật các tổ chức tín dụng:
Tổ chức tín dụng thực hiện hoạt động M&A cần được sự chấp thuận của Ngân hàng Nhà nước thông qua các văn bản pháp luật. (Theo Điều 153)
Những thương vụ M&A nổi tiếng ở Việt Nam
-
Central Group và Big C:
Central Group là tập đoàn đến từ Thái Lan chi khoảng 1,11 tỷ USD để sở hữu Big C Việt Nam với mục tiêu thống trị lĩnh vực bán lẻ tại Việt Nam. Trước đó, tập đoàn này cũng đã mua lại cổ phần của Nguyễn Kim – hệ thống phân phối điện tử nổi tiếng tại Việt Nam.
-
ThaiBev với Sabeco:
Công ty Bia Rượu Nước Giải Khát Sài Gòn Sabeco là một trong những tên tuổi đứng đầu về thị phần ngành nước giải khát. Năm 2022, Công ty này bán 53,59% cổ phần với giá 4,8 tỷ USD cho Công ty Thai Beverage. Điều này đã góp phần giúp Công ty Thai Beverage thâm nhập và tiếp cận dễ dàng hơn vào thị trường nước giải khát, bia, rượu tại Việt Nam.
-
Tập đoàn Shinhan và Tiki:
Tập đoàn Shinhan Hàn Quốc chi 88 triệu USD nắm giữ 10% cổ phần Tiki Global.
Trên đây là toàn bộ những kiến thức liên quan đến câu hỏi “ M&A là gì ?”. Chúng ta nên biết tận dụng những lợi ích mà loại hình này mang lại để nâng cao giá trị doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp và đất nước ngày càng phát triển.
