Thuật ngữ “dân tộc” đã quen thuộc với nhiều người, nhưng khái niệm “dân tộc là gì” không phải ai cũng có thể hiểu chính xác. Hãy cùng lý khái niệm “dân tộc là gì” và phân tích những đặc điểm cơ bản của dân tộc trong bài viết dưới đây nhé!
Dân tộc là gì?
Thuật ngữ “dân tộc” được sử dụng rất phổ biến trong các văn bản hành chính và truyền miệng. Khái niệm dân tộc có thể được hiểu theo hai nghĩa sau:
-
Dân tộc (tiếng Anh: Ethnie) là một nhóm người có những đặc điểm, hình thái và ngôn ngữ riêng, được hình thành và phát triển một cách tự nhiên trên cùng một lãnh thổ, có sự gắn kết cộng đồng lâu dài, tự nhận thức và thấm nhuần bản sắc văn hóa đặc thù. ..
-
Dân tộc (theo nghĩa Dân tộc) là một cộng đồng, công dân của một quốc gia có chủ quyền do Nhà nước quản lý, có nền kinh tế, chính trị, văn hóa và ngôn ngữ chung bền vững được duy trì xuyên suốt quá trình xây dựng và phát triển đất nước.
- Trong một quốc gia, các cộng đồng dân tộc đều có bản sắc văn hóa riêng và vô cùng đa dạng, bao gồm các dân tộc đa số và các dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, cũng có những quốc gia chỉ có một quốc gia (ví dụ như Triều Tiên).
Đặc điểm cơ bản của dân tộc
Dân tộc là kết quả của quá trình phát triển của con người, từ khi bắt đầu hình thành một cộng đồng thống nhất về lãnh thổ, ngôn ngữ và văn hóa. Sau khi làm rõ khái niệm dân tộc, chúng ta sẽ đi tìm hiểu những đặc điểm cơ bản của dân tộc.
Dân tộc là một cộng đồng có chung một ngôn ngữ
Ngôn ngữ là công cụ giao tiếp được sử dụng trong cộng đồng. Các dân tộc trong một quốc gia có thể giao tiếp bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau, một số ngôn ngữ được nhiều dân tộc sử dụng chung. Mỗi dân tộc sẽ có một ngôn ngữ, từ vựng và cấu trúc ngữ pháp thống nhất để thể hiện nét đặc trưng của dân tộc đó.
Dân tộc là một cộng đồng có lãnh thổ riêng
Lãnh thổ quốc gia là vùng có chủ quyền thống nhất bao gồm đất liền, vùng trời, biển và hải đảo. Một quốc gia sẽ có lãnh thổ riêng, không có sự phân chia giữa các lãnh thổ. Chu vi lãnh thổ phát triển theo lịch sử dân tộc là sự tổng hợp lãnh thổ của các dân tộc trong cùng một nước.
Dân tộc là cộng đồng có nền kinh tế ổn định
Mối liên kết giữa quốc gia và nền kinh tế thời đại mới ngày càng chặt chẽ và ổn định hơn. Trình độ phát triển và hội nhập hiện nay cho phép cộng đồng các dân tộc tham gia một cách năng động và mạnh mẽ hơn, với phạm vi tiếp cận rộng hơn. Sự đoàn kết giữa người dân giúp nền kinh tế bền vững và mạnh mẽ hơn.
Quốc gia là một cộng đồng được thống nhất bởi văn hóa và tín ngưỡng
Văn hóa là bản sắc riêng của mỗi dân tộc, là yếu tố quan trọng để phân biệt sự khác biệt giữa dân tộc này với dân tộc khác. Văn hóa dân tộc mang tính đa dạng lịch sử, thể hiện qua phong tục, tín ngưỡng, tập quán, lối sống.
Một số chính sách dân tộc của Việt Nam
- Việt Nam là một đất nước đa dạng về văn hóa với 54 dân tộc anh em, trong đó có 53 dân tộc thiểu số. Nhận thức được thách thức trước mắt và tầm quan trọng của dân tộc trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng và Nhà nước ta đã đưa ra những chính sách mới trong từng giai đoạn.
- Công tác xóa đói giảm nghèo: Chính phủ đã khuyến khích đầu tư từ ngân sách nhà nước để cải thiện công tác xóa đói giảm nghèo từ năm 2011 đến nay. Các dự án đầu tư nhằm phát triển cơ sở hạ tầng, xây dựng nông thôn mới, giải quyết tình trạng thiếu nhà ở, lương thực, nước sinh hoạt cho người dân vùng sâu, vùng xa có điều kiện khó khăn.
- Công tác nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo: Nhà nước có chính sách thực hiện chương trình giáo dục cho học sinh người dân tộc thiểu số, xóa mù chữ, phổ cập giáo dục trung học cơ sở và đẩy mạnh đào tạo, tiếp nhận, đào tạo nghề cho cộng đồng các dân tộc. Đồng thời, thực hiện các chính sách ưu tiên, khuyến khích để trẻ em có cơ hội học tập tại các trường đại học, cao đẳng.
- Công tác tăng trưởng kinh tế, văn hóa, xã hội: Nhà nước ban hành chính sách phát triển kinh tế thông qua các chương trình, dự án nhằm giảm dần khoảng cách giữa các dân tộc. Tổng hợp chính sách kinh tế 216 (vùng sâu, vùng xa), hay chính sách Mặt trận Tổ quốc 2020.
- Công tác giữ vững an ninh, chính trị, an sinh xã hội: thực hiện các chính sách công bằng, chính đáng của Đảng, Nhà nước, lực lượng công an, quốc phòng không ngừng triển khai các kế hoạch tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao nhận thức, đoàn kết dân tộc. Từ đó, xây dựng đất nước vững mạnh, dân chủ, văn minh.
Qua bài viết trên chắc chắn các bạn đã hiểu khái niệm dân tộc là gì và những đặc điểm cơ bản của dân tộc. Chúng ta thấy một đất nước muốn phát triển phải duy trì quyền bình đẳng cho các dân tộc, đồng thời bảo tồn và phát triển văn hóa dân tộc để đất nước ngày càng vững mạnh.
